ترازنامه (صورت وضعیت مالی)
ترازنامه گزارشی است که اطلاعات مربوط به منابع اقتصادی، تعهدات اقتصادی و حق مالی صاحب سرمایه را از طریق گزارش داراییها، بدهیها و سرمایه واحد تجاری در یک زمان مشخص فراهم میکند.
ترازنامه شکل بسط داده شده معادله اساسی حسابداری است و از آنجا که معرف وضعیت مالی واحد تجاری در یک مقطع زمانی معین است، آن را ((صورت وضعیت مالی)) نیز مینامند.
ترازنامه به همراه سایر صورتهای مالی اساسی در پایان دورۀ مالی تهیه میشود و مربوط به یک مقطع زمانی معین است. لذا برای یک مقطع زمانی مشخص مثلاً ۱۳/۱۲/**۱۳ تاریخ گذاری میشود.
به عبارت دیگر، ترازنامه با گزارش داراییها، بدهیها و سرمایۀ مؤسسه در پایان دوره مالی ((وضعیت مالی)) مؤسسه را در یک تاریخ مشخص منعکس مینماید.
و درواقع مربوط به یک لحظۀ خاص (پایان دورۀ مالی) بوده و به مثابه عکسی است که در پایان دوره مالی از وضعیت مالی مؤسسه (دارایی ها، بدهی ها و سرمایه) گرفته شده و به همین جهت است که آن را برای یک تاریخ مشخص، مثلاً ۱۳۸۹/۱۲/۲۹، مینویسند.
ترازنامه از روی تراز آزمایشی اختتامی تهیه میشود.
اقلام ترازنامه غالباً بر اساس ویژگیهای مشترک آنها طبقه بندی میشوند. در ترازنامه، عموماً داراییها به ترتیب سرعت تبدیل شدن به وجه نقد و بدهیها براساس زمان سررسید، طبقه بندی و گزارش میشوند.
بنابراین داراییهایی که زودتر به وجه نقد تبدیل میشوند ابتدا نوشته میشوند و پس از آن داراییهایی دیگری که دیرتر به وجه نقد تبدیل میشوند، گزارش میگردند.
همچنین بدهیهایی که موعد سررسید آنها زودتر است اول نوشته میشوند و بعد از آنها بدهیهایی که سررسیدشان دیرتر است آورده میشوند.
ترازنامه به اشکال مختلفی ارائه میشود. یکی از اشکال رایج ((شکل افقی)) یا ((شکل حسابT)) است. با توجه به تراز آزمایشی مؤسسۀ خدماتی بهار، ترازنامه مؤسسه بهار در پایان سال ۱۳۸۸ به صورت زیر است:
ترازنامه
دقت کنید که مبلغ سرمایه که در ترازنامه درج گردیده، از صورت حساب سرمایه مؤسسه استخراج شده است.