ثبت عملیات مالی در حساب تنخواه گردان
حساب تنخواه گردان یک دارایی است و بدهکار و بستانکار کردن آن تا حد زیادی شبیه حساب صندوق می باشد. لازم به ذکر است
برای ثبت عملیات مالی تنخواه گردان از دو روش زیر میتوان استفاده نمود:
الف) روش تنخواه گردان ثابت
ب) روش تنخواه گردان متغیر
برای تشریح عملیات حسابداری مربوط به تنخواه گردان (ثبت عملیات مالی در حساب تنخواه گردان) به مثال زیر توجه نمایید.
مثال
شرکت الف در۱۳۸۸/۰۱/۰۲مبلغ ۲,۰۰۰,۰۰۰ ریال تنخواه گردان را از طریق صدور چک در اختیار آقای محمدی یکی از کارکنان شرکت قرارداد. هزینه های انجام گرفته از محل تنخواه گردان آقای محمدی طی اردیبهشت ماه سال مذکور به شرح زیر است .
آقای محمدی لیست هزینه های انجام شدۀ خود را پس از تأیید مدیر مربوطه به امور مالی ارائه نمود و امور مالی در تاریخ ۳۱/۰۲/۱۳۸۸ مبلغ ۱۸۴۲۰۰۰ ریال از طریق صدور چک در اختیار نامبرده قرار داد.
همچنین در طی خرداد ماه سال مذکور هزینه های زیر از محل تنخواه گردان آقای محمدی انجام شده است:
در پایان خرداد ماه نیز آقای محمدی لیست هزینه های انجام شدۀ خود را پس از تأیید مدیر مربوطه به امور مالی ارائه نمود و امور مالی در تاریخ ۳۱/۰۳/۱۳۸۸ مبلغ ۱,۷۶۵,۰۰۰ ریال از طریق صدور چک در اختیار نام برده قرار داد.
مطلوب است ثبت رویدادهای فوق در دفتر روزنامه شرکت الف با دو روش تنخواه گردان ثابت و تنخواه گردان متغیر (ثبت عملیات مالی در حساب تنخواه گردان).
همانطور که ملاحظه می شود، در روش تنخواه گردان ثابت، حساب تنخواه گردان در زمان پرداخت وجه اولیه تنخواه گردانبدهکار م یشود و تا هر زمان که تنخواه گردان برقرار باشد، بدون تغییر میماند.
اما در روش تنخواه گردان متغیر، هرگونه هزینه های که از محل تنخواه گردان انجام می شود، در حساب تنخواه گردان ثبت می گردد لذا ماندۀ تنخواه گردان در طول زمان تغییر می نماید.
با توجه به این که در روش تنخواه گردان ثابت هزینه های انجام شده از محل تنخواه گردان در حساب دفتر کل (یا حساب معین) تنخواه گردان ثبت نمی شود، اطلاعات مربوط به هزینه های انجام شده از محل تنخواه گردان از روی دفاتر کل یا معین تنخواه گردان قابل مشاهده نیست،
در صورتی که در روش تنخواه گردان متغیر، از روی حساب تنخواه گردان می توان کلیه هزینه های انجام شده از محل تنخواه گردان را مشاهده کرد.
بنابراین، استفاده از روش تنخواه گردان ثابت مناسب نیست و توصیه می شود که روش تنخواه گردان متغیر مورد استفاده قرار گیرد.