بستن حساب ها در پایان دوره مالی
سیستم حسابداری باید کلیۀ اطلاعات مالی مؤسسه را شناسایی، اندازه گیری، ثبت، طبقه بندی و در قالب صورت های مالی تلخیص نماید تا اطلاعات مفیدی را برای استفاده کنندگان اطلاعات حسابداری فراهم کند.
فرایند حسابداری شامل یک سری عملیاتی است که بطور پیاپی در هر دورۀ مالی تکرار می شود. این عملیات پیاپی را چرخۀ حسابداری می گویند.
چرخه حسابداری را به صورت شکل زیر می توان نشان داد.
همان طوری که در شکل ملاحظه می شود، عملیات حسابداری به ترتیب عبارت اند از:
۱ جمع آوری اطلاعات مالی
۲ تجزیه و تحلیل معاملات و عملیات مالی
۳ ثبت معاملات و عملیات مالی در دفتر روزنامه (ورود اطلاعات اولیه)
۴ نقل اقلام از دفتر روزنامه به دفتر کل
۵ تهیۀ تراز آزمایشی (اصلاح نشده)
۶ اصلاح و تعدیل حساب های دفتر کل (ثبت اصلاحات در دفتر روزنامه و انتقال آن به دفتر کل)
٧ تهیۀ تراز آزمایشی اصلاح شده
٨ تهیۀ صورت سود و زیان و صورت تغ ییرات سرمایه
٩ بستن حساب های موقت (انجام ثبت های مربوط به بستن حساب های موقت در دفتر روزنامه و انتقال آنها به دفتر کل)
۱۰ تهیۀ تراز آزمایشی (اختتامی)
۱۱ تهیۀ ترازنامه و بستن حساب های دائمی
همان طور که در شکل ملاحظه می شود، عملیات حسابداری در دو مقطع انجام می شود:
الف) در طول دورۀ مالی و
ب) در پایان دوره مالی.(بستن حساب ها در پایان دوره مالی)
عملیات ردیفهای یک تا چهار فوق در طول دوره مالی و بقیه آنها در پایان دورۀ مالی انجام می شود. البته حسابداران می توانند در هر مقطع زمانی که مورد نیاز باشد تراز آزمایشی (اصلاح نشده) را تهیه نمایند.
در مباحث قبل، کلیۀ موارد فوق به غیر از بستن حساب ها تشریح گردید. در این مبحث، ابتدا نحوۀ بستن حسا بهای موقت تشریح می شود.
پس از ثبت بستن حساب های موقت در دفتر روزنامه و انتقال آن به دفتر کل، مجدداً از روی مانده ی حساب های دفتر کل یک تراز آزمایشی تهیه می شود که به آن تراز آزمایشی اختتامی می گویند.
سپس از روی تراز آزمایشی اختتامی، ترازنامه تهیه می شود. نهایتاً پس از آنکه کلیۀ صورت های مالی از جمله ترازنامه تنظیم گردید، حساب های دائمی نیز بسته خواهند شد و بدین ترتیب چرخه حسابداری مؤسسه تکمیل می شود.
