تهیۀ تراز آزمایشی اختتامی
پس از انجام ثبتهای مربوط به بستن حساب های موقت و انتقال آنها به دفتر کل، مانده حسا بهای موقت در دفتر کل صفر میشود.
اگر در این مرحله از ماندۀ حساب های دفتر کل یک تراز آزمایشی تهیه کنیم، فقط شامل حسا بهای دائمی شود که به آن تراز آزمایشی اختتامی اطلاق می گردد.
با توجه به اطلاعات مثال فوق، (تهیۀ تراز آزمایشی اختتامی) تراز آزمایشی اختتامی مؤسسه آرمان به صورت زیر می باشد.
در تراز آزمایشی اختتامی فوق، ماندۀ حساب سرمایه از حساب دفتر کل صفحه بعد به دست آمده است.
تراز آزمایشی اختتامی مؤسسۀ بازرگانی بهشت، که در قسمت قبل ثبت های مربوط به بستن حساب های موقت آن ارائه شد،
به صورت زیر است:
در تراز آزمایشی اختتامی فوق، ماندۀ حساب سرمایه از حساب دفتر کل زیر به دست آمده است.
انتقال حساب های دائمی به سال بعد
همان طور که در فصل قبل بیان گردید، حسا بهای دائمی شامل دارایی ها، بدهی ها و سرمایه می باشد که ماندۀ آنها به دوره مالی بعد منتقل می شود.
در پایان سال، جهت انتقال حساب های دائمی از کی حساب واسط به نام تراز اختتامیه استفاده می شود.
ثبت روزنامه مربوط به انتقال حساب های دائمی به این ترتیب است که، تمام حساب هائی که در تراز اختتامیه ماندۀ بدهکار دارند بستانکار نموده و حساب تراز اختتامیه را بدهکار می نمایند. همچنین تمام حساب هایی که دارای مانده بستانکار دارند بدهکار و حساب تراز اختتامیه را بستانکار مینمایند.
همان طور که ملاحظه می شود، حساب تراز اختتامیه کی حساب موقت است که در پایان سال برای بستن حسا بهای دائمی مورد استفاده قرار م یگیرد. علی هذا نحوه بستن حساب های دائمی مؤسسۀ آرمان به صورت زیر است:
در پایان سال برای انتقال حساب های دائمی به سال بعد، تمام حسا بهایی را که در
تراز آزمایشی اختتامی دارای ماندۀ بدهکار هستند، بستانکار و حساب تراز اختتامیه
را بدهکار مینمایند. همچنین تمام حسا بهایی را که دارای مانده بستانکار می باشند،
بدهکار و حساب تراز اختتامیه را بستانکار مینمایند.