روش میانگین موزون
در این روش ابتدا میانگین بهای تمام شدۀ کالاهای آماده برای فروش محاسبه و سپس بهای تمام شده موجودی کالای پایان دوره بر مبنای معدل (میانگین) مذکور تعیین می شود. به عبارت دیگر، در روش میانگین موزون ابتدا میانگین بهای تمام شدۀ یک واحد از کالای آمادۀ فروش شرکت طی سال محاسبه می شود. سپس رقم به دست آمده، در تعداد (مقدار) موجودی کالای پایان دوره (که از طریق انبارگردانی بدســت آمده) ضرب می شود تا بهای تمام شدۀ موجودی کالاهای پایان دورۀ تعیین گردد. اینک نحوۀ محاسبه بهای تمام شدۀ موجودی کالاهای پایان دوره شرکت سپیدار، با استفاده از روش میانگین موزون، تشریح می گردد:
همان طور که ملاحظه می شــود، میانگین موزون بهای تمام شــدۀ یک واحد از کالای آمادۀ فروش شرکت سپیدار طی سال ۱۳۸۸ مبلغ ۱۱۲۰ ریال است. اکنون این مبلغ در تعداد (مقدار) کالای فروش رفتۀ شرکت سپیدار (۵۵۰کیلو) ضرب می شود تا بهای تمام شدۀ کالای فروش رفتۀ شرکت در سال ۱۳۸۸ تعیین گردد.
برای به دست آوردن بهای تمام شده موجودی کالای پایان دوره شرکت سپیدار(۳۵۰کیلو) نیز باید تعداد (مقدار) کالای باقیمانده در پایان دوره در ۱۱۲۰ ضرب شود.
بنابراین، با اســتفاده از روش میانگین موزون، بهای تمام شــدۀ موجودی کالاهای پایان دوره شــرکت سپیدار در پایان سال ۱۳۸۸ مبلغ ۳۹۲,۰۰۰ ریال است. یکی دیگر از روش هایی که برای محاسبه بهای تمام شدۀ موجودی مواد و کالا ارائه شده روش میانگین ساده است. در روش میانگین ساده، بهای تمام شدۀ یک واحد کالای آماده برای فروش از تقسیم کردن جمع قیمت های خرید بر دفعات خرید کالا به دســت می آید. بنابراین، میانگین ســاده بهای تمام شدۀ یک واحد از کالای آمادۀ فروش شرکت سپیدار طی سال ۱۳۸۸ به صورت زیر محاسبه می شود:
این روش فقط زمانی قابل اســتفاده اســت که مقدار خرید کالا در هر دفعه خرید یکسان باشد. مثلا شرکت در تمام دفعات مقــدار ۲۰۰ واحــد کالا خریداری کند.اما از آنجا که این امر بســیار به ندرت اتفاق می افتد، روش میانگین ســاده قابل معمولا استفاده نخواهد بود.
در روش میانگین موزون، بهای تمام شــده کالای فروش رفته و همچنین کالای موجود در پایان دوره براساس میانگین بهای تمام شده کالای آماده برای فروش تعیین می شود.
